Ankara Miyom Tedavisi ve Ameliyatı

Miyomlar rahim yapısında bulunan düz kas dokusundan gelişen selim (iyi huylu) tümöral yapılardır. Halk arasında “ur” diye adlandırılır. Myomlar çok küçük boyuttan tüm karını dolduracak boyuta kadar farklı boyutlarda olabilir. Uterus (rahim) içinde her yerde bulunabilirler. Rahimde bulunan myomların her birine myom nüvesi denir.

20-35 yaş arasındaki kadınların %20’sinde görülür. Yaş ilerledikçe, myom insidansında da artma olmaktadır. 35 yaş üzerindeki kadınların yaklaşık %40’ında myom vardır. Myomlara en çok 35-45 yaş grubu kadınlarda rastlanır. Rahimde myom olmasına rağmen gebelik de oluşabilir. Bu durumda, gebeliğin erken dönemlerinde yani ilk 3 ayında myom büyür. Daha sonra küçülebilir, değişmeyebilir veya büyümeye devam edebilir. Bunu önceden kestirmek zordur. Menopoz döneminde de myom görülme sıklığı düşüktür ve doğurganlık yaşlarında myom tanısı almış çoğu kadında menopoza girdiklerinde myom nüvelerinde küçülme izlenir. Yapılan histerektomilerin (rahmin alınması ameliyatı) en sık nedeni (%35) myomlardır. Bir kadının rahminde bir tek myom olabileceği gibi birden fazla sayıda myom bir arada da bulunabilir.

Myom tipleri:

• Subseröz myom
• İntramural myom(myometrium içerisinde)
• Submüköz myom(endometrial kaviteye doğru büyümüş)

En sık görülen myomlar intramural myomlardır. Bir subresöz myom uterusa sapla bağlı ise buna saplı miyom denir. Subseröz bir myom uterusla bağlantısını kesip başka bir dokuya bağlanıp oradan beslenmeye başlarsa buna parazitik myom denir. Serviks (rahim ağzı) içerisinden gelişen myomlara servikal myom denir.

Belirtiler:

Myomlar sıklıkla belirti vermezler. Rutin jinekolojik muayeneler sırasında tesadüfen tespit edilirler. Sık rastlanan şikayetler:

1. Pelvik ağrı (kasık ve bel ağrısı )
2. Adet kanamasının yoğunlaşması
3. Ara lekelenme kanaması
4. İlişkide ağrı veya bazen kanama
5. Kabızlık
6. Sık idrara çıkma
7. Gebe kalamama (Kısırlık)

Tüplerin ya da rahmin ağzını kapayan myomlar infertiliteye (kısırlık) neden olabilirler. Özellikle submüköz myomlar infertiliteye neden olabilirler.

Büyük myomlar bağırsaklara bası yaparak kabızlığa sebep olabilirler.
Submüköz myomlar tekrarlayan düşüklere neden olabilirler.

Myom­la­rın bü­yü­me­si için est­ro­je­ne ba­ğım­lı­lı­ğın söz ko­nu­su ol­du­ğu düşünülmektedir. Ge­nel­lik­le rep­ro­dük­tif sü­reç­te sık­lık­la gö­rül­me­le­ri, GnRHa ana­log­la­rı­nın myom te­da­vi­sin­de kul­la­nıl­ma­sı son­ra­sı bo­yut­la­rın­da kü­çül­me­nin olması, ge­be­lik­te özel­lik­le ilk tri­mes­ter­de myom bo­yut­ların­da ar­tış olur­ken do­ğum­dan son­ra hız­lı şe­kil­de kü­çül­me­nin gö­rül­me­si, me­no­poz­da hormonların seviyesinde azalmaya bağ­lı ola­rak myom­lar­da at­ro­fi­nin gö­rül­me­sin­de öst­ro­jen hor­mon sti­mu­las­yo­nu­nun ve vas­kü­ler bes­len­me­nin azal­ma­sı­nın ro­lü olduğunu göstermektedir.

Miyom gelişimi için risk faktörleri:

• Siyah ırk
• Nulliparite (Doğum yapmamış olmak)
• Erken menarş (İlk adetin erken yaşta başlaması)
• Kırmızı etten zengin beslenme
• Obezite
• Alkol
• Ailesel yatkınlık

Myom nüveleri bazen dejenerasyon denen değişikliklere uğrayabilirler. Bunlardan en sık (%65) görüleni hyalen dejenerasyondur. Yağlı dejenerasyon, kistik dejenerasyon, gebelikte sık rastlanan kırmızı dejenerasyon (karneoz dejenerasyon), menopoz sonrası sık görülen kalsifik dejenerasyon diğer dejenerasyon tipleridir. Gebelikte görülen kırmızı dejenerasyonlar şiddetli karın ağrısına neden olabilirler.

Teşhis:

Ultrasonografi ile myomlar çok iyi bir şekilde görülebilir ve boyutları ölçülebilir. Bazen serviksten (rahim ağzından) vajene doğru ilerlemiş myomlar spekulum muayenesinde görülebilirler. Bazen CT, MR, SİS, HSG, laparoskopi gibi diğer tanı yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir.

Tedavi:

Myomlar genellikle küçük ve semptom vermezlerse tedavi gerektirmezler. Fakat gebelik oluşumunu engelleyecek kadar büyük olanlar veya semptom verenler tedavi gerektirirler. Myomunuz eğer küçük ve şikayetiniz yok ise 6 ay arayla kontrol muayeneleri yapılmalıdır. Myomun büyüme hızı böylelikle takip edilmiş olunur. Tedavi için hemen hemen her zaman ameliyat uygulanır. Çok başarılı ve yaygın kullanılan bir ilaç tedavisi henüz yoktur.

İlaç olarak bir hormon olan GnRH Anologları nadir olarak kullanılmaktadır. Bunlar geçici olarak menopoz yaratırlar ve bu sayede myomların geçici bir süre için küçülmesini sağlarlar. Fakat etki kalıcı olmaz. Özellikle büyük myomlarda ameliyattan önce verilirse myomun küçülmesini ve ameliyatın daha kolay olmasını sağlayabilir. Fakat bunun yanında küçük myomların daha da küçülmesini ve ameliyat sırasında gözden kaçmasına sebep olabilir ve myomların ameliyatta uterus duvarından ayrılmasını güçleştirebilir.

Diğer nadiren ve daha çok araştırmalarda uygulanan ilaçlar: GnRH agonistleri, GnRH antagonistleri, mifepriston, danazol, gestrinon, selektif östrojen reseptör modulatörleri, selektif progesteron reseptör modulatörleri, levonorgesterol içeren RİA (mirena)

Myomektomi ameliyatı:

Myomun uterus (rahim) duvarında basitçe sıyrılarak çıkartılması işlemidir. Laparoskopik yada açık olarak yapılabilir. Çocuk isteyen kişilerde rahmin korunmasını sağlayan bir yaklaşımdır. Myomektomi ile myomları alınmış bir kişide 5 yıl içerisinde tekrar myom oluşma riski %50-60 kadar bulunmuştur, bunların dörtte birinde (%10-15) tekrar ameliyat gerekmiştir. Myomektomi ameliyatı olduktan sonra gebe kalanlarda normal doğum yerine sezaryen tercih edilmelidir. Myom çıkartıldıktan 6 ay sonra hasta arzu ederse gebeliğe izin verilir.

Histerektomi ameliyatı (Rahmin alınması) :
Hızlı büyüyen, semptomu olan ve ileride gebelik düşünmeyen hastalarda uygulanan bir yöntemdir. Rahim myomla beraber tamamen alınır. Hastanın menopoza girmesini önlemek için hastanın yaşına ve isteğine göre yumurtalıklar alınmadan bırakılabilir.

Myomların tedavisi için çoğunlukla ameliyat uygulanmakla birlikte yapılan çalışmalar ve araştırmalar bazı yeni tedavi yöntemlerinin uygulanmasını sağlamaktadır. Bunlara örnek olarak ülkemizde de uygulanan uterin arter embolizasyonu veya uterin arter oklüzyonu veya myoliz gibi yöntemler verilebilir.

Uterin Arter Embolizasyonu 

Rahme (uterusa) kan götüren atar damarların özel tekniklerle tıkanması işlemidir. Uterin arter embolizasyonu ile myomlara giden kan azalır ve bu sayede myomlar küçülür. Ameliyat lokal anestezi ile damardan girilerek yapılır, karın açılmaz.

Daha yeni ve henüz araştırma aşamasında olup ülkemizde uygulanmayan bir yöntem de “MR Eşliğinde Uygulanan Odaklanmış Ultrason Sistemi (MR Guided Focused Ultrasound)” yurtdışındaki ismi “ExAblate® 2000 System” dir. Bu yöntemde magnetik rezonans görüntüleme (MR) ile myomların yeri görüntülenerek ultrason dalgaları ile myomda doku yıkımı yapılmaya çalışılır. Hasta ameliyat edilmeden dışarıdan yapılan bir yöntemdir. Rahim alınmadığı için çocuk istemi olan hastalarda uygundur.

Doğumdan Sonra Myomlarım Küçülür Mü?

Myomlar doğumdan sonra rahmin kanlanması azalacağı için ve hormon seviyeleri düşeceği için çoğunlukla küçülür ancak her zaman küçülmeyebilir.

Myomlar kansere dönüşebilir mi?

Myomlar kanser değildir, iyi huylu (benign) tümörlerdir. Kansere dönüştüklerine dair herhangi bir kanıt yoktur.

Myomlar ameliyattan sonra tekrar oluşur mu?

Myomların ameliyat sonrası tekrarlama riski %15-30 arasında değişmektedir ortalama %20 civarında kabul edilir. Bu sebeple ameliyatdan sonra 6 ay ara ile doktora gidilmesi gereklidir.

Myomların oluşmasında genetik faktörler çok önemlidir. Ameliyatta myomların tamamı alınsa bile tekrar yeni myomlar oluşabilir. Ayrıca ameliyatta tüm myomların alındığı düşünülebilir ama gözle farkedilmeyecek kadar küçük myomlar uterus içerisinde olabilir ve bunlar ameliyattan sonra zamanla büyüyüp farkedilir hale gelebilir. Büyük bir kaç myomu olanlara göre küçük çok sayıda myomu olanlarda tekrarlama riski daha fazladır. Ortalama tekrar myom oluşma oranı %15 kadardır.

Miyom ile ilgili tedavi ve bilgi almak istiyor iseniz Ankara Eryaman'da kadın hastalıkları ve Dogum uzmanı olarak hizmet vermekte olan Op. Dr. Fatma Yazıcı Yılmaz ile iletişime geçebilirsiniz.